जसरी भारतमा बिहारी र युपी साइडको भाषालाई होल भारतभरी हेपेर उनीहरुको मजाक बनाइरहेका हुन्छन ठिक त्यसरी नेपालमा पनि यस्तो कुराले याहाँका केहीलाई छोएको देखिन्छ । त्यही भएर नेवा सम्पदा संरक्षण महाअभियान आन्दोलन गर्दै छ केही सेलिब्रिटीहरुलाई कारवाही हुनुपर्छ हाम्रो नेवारी समुदायको बोल्ने शैलीको मजाक बनाइएको छ भन्ने कुरामा ।
इसपाली मधेशी वा अन्य जनजातीको भाषालाई लिएर वा बोल्ने शैलीलाई लिएर यो घटना घटेको भने होइन एक जना नेपारी भाषा बोल्ने युवा गायकलाई टार्गेट गरिएको कुरा हो ।
हेर्नुहोस जब मानिसको समय दशा ग्रह सब बिग्रिन पुगेको हुन्छ तब बाटोमा हिड्दा मान्छेलाई लखेटन गोरु नै चाहिदैन खस्सी बाख्राले पनि त्यो काम गरिदिन सक्छ ।
नत्र के आइपरेको थियो त यि केही नाम चलेका सेलिब्रिटीहरुलाई यो युवा कुमा सागरलाई जिस्काउने गिज्याउने ?
भिडियोमा यिनीहरुलाई रडारमा लिने छौं तर पहिले बुझौं को हुन त यि कुमा सागर भन्ने व्यक्ति अनि बल्ल भिडियोमा फर्किऔला र विवादमा छलफल गरौंला ।
कुमा सागर, जसको वास्तविक नाम सिद्धि सागर प्रजापति हो, एक प्रतिभाशाली नेपाली गायक र संगीतकार हुन् । उनको जन्म भक्तपुरमा भएको हो भने सानै उमेरदेखि, उनले आफ्नो हजुरबासँगै दाफा (नेवारी समुदायको परम्परागत संगीत सिक्ने स्थान) मा भजन गाउन जान्थे, जसले उनको संगीतप्रतिको रुचि जगायो । कुमा सागरले नेवारी परम्परागत संगीत र आधुनिक संगीतको संयोजन गरेर नेपाली संगीत उद्योगमा विशिष्ट पहिचान बनाएका छन् । उनले आफ्नो सांगीतिक यात्रा २०१९ मा ’द भ्वाइस अफ नेपाल’ मा सहभागिता जनाए । यद्यपि उनी विजेता बन्न सकेनन्, यो अनुभवले उनलाई संगीत क्षेत्रमा थप सक्रिय भएका छन ।
उनका लोकप्रिय गीतहरूमा ’ओ चम्फा’, ’छहरे सारी’, र ’आ माई रे’ समावेश छन्, जसमा उनले नेवारी भजन र परम्परागत वाद्ययन्त्रहरूको प्रयोग गरेका छन् । उनले आफ्नो पहिलो गीत ’बाजेको बाजाङ’ २०२० मा मोबाइल फोनमा रेकर्ड गरेका थिए ।
कुमा सागरले नेवारी संस्कृति र संगीतलाई आधुनिक शैलीसँग मिश्रण गरेर नयाँ पुस्तालाई सांस्कृतिक सम्पदाप्रति आकर्षित गरिरहेका छन् ।
यहाँ सम्म पनी कुमा सागर आफै वे मा आफनो यात्रा तय गरिरहेका थिए । तर एक्कासी एक दिन कुमा सागरको भाग्यमा थप चर्चित हुन लेखेको रहेछ र उनलाई थप चर्चित बनाउने जिम्मा पोडकास्टर सुसान्त प्रधान, कमेडियन सजन श्रेष्ठ,
यिनी सेलिब्रिटीहरुले गरेको कुराकानी जुन पोडकास्ट युटयुबमा थियो त्यो समेत हटाइएको छ । अब तपाईहरु बुझनुहोस यो विषय कति गम्भिर भएको रहेछ भनेर ।
गायक कुमा सागर र हास्य कलाकार सजन श्रेष्ठ बीचको विवादले नेपाली सामाजिक सञ्जालमा व्यापक चर्चा पाएको छ । यो विवाद सुसान्त प्रधानद्वारा सञ्चालित एक पोडकास्टमा सुरु भएको हो, जहाँ सजन श्रेष्ठ, उत्सव सापकोटा, र सुजन जिम्बाले कुमा सागरको नेवारी लवजको नक्कल गर्दै उनको गीतहरूको मिमिक्रि गरेका थिए । विशेषगरी, सजन श्रेष्ठले कुमा सागरको उच्चारणको नक्कल गरेका थिए, भने उत्सव सापकोटाले नेवारी लवजमा केही शब्दहरूको अर्थप्रति केही टिप्पणी गरेका थिए । यसले नेवार समुदायमा आक्रोश उत्पन्न गराएको छ ।
यस घटनापछि, सजन श्रेष्ठले आफ्नो युट्युब च्यानलमार्फत माफी माग्दै यस्तो व्यवहार गर्ने कुनै खराब मनसाय नभएको बताएका छन् । सुसान्त प्रधानले पनि उक्त पोडकास्टलाई हटाएका छन् । तर, नेवार समुदायले यो माफी अस्वीकार गर्दै कानूनी कारबाहीको माग गरेका छन् । यसै क्रममा, नेवार समुदायका केही प्रतिनिधिहरूले काठमाडौं प्रहरी परिसरमा पुगेर कारबाहीको माग गरेका छन् । प्रहरीले औपचारिक उजुरी नआएको भन्दै दुवै पक्षलाई मिलापत्र गराउने प्रयास गरिरहेको जनाएको थियो ।
यो विवादले नेपालमा जातीय पहिचान र सांस्कृतिक संवेदनशीलतासम्बन्धी बहसलाई पुनः सतहमा ल्याएको छ । सामाजिक सञ्जालमा विभिन्न व्यक्तिहरूले यस विषयमा आ–आफ्नो धारणा व्यक्त गरिरहेका छन् ।
अब यसले के देखायो भने नेवारी समुदायलाई कमेडी मा आफु माथि कसैले मिमिक्रि गरेको मन पर्दैन भनेर तर प्रश्न के यति यही मिमिक्रिी वा बोल्ने लवज वा शैलीको कुरामा मधेशी समुदाय वा अन्य जनजाति समुदाय माथि गरिएको भएर ठिक छ भन्ने थिए वा बेठिक भन्ने थिए ? आज नेवारीहरुलाई मन परेन यो रोक्नु पर्छ कारवाही गर्नु पर्छ भन्दा भोली मधेही समुदायले पनि आन्दोलन गर्दा पर्सी थारु समुदाय निपर्सी अन्य जानजातिहरुले पनि सडकमा उत्रिएर यसरी विरोध गर्न थाले भने हामीहरुले मिमिक्रि आर्टिस्ट अरु देशका मात्र पाउने छौं । नेपालमा बोल्दा पनि यस्ते समेत हुन्छ भने । म नेवारी समुदाय, भाषा, संस्कृतिको खुब सम्मान गर्छु मेरा धेरै जना साथीहरु नेवारी छन तर यसरी साना साना कुरामा रोक लगाउने नाममा सडकमा उत्रिनु कदापि ठिक होइन । यही कुरा तपाईहरुले यि पोडकास्ट संचालकलाई एउटा पत्र काटेर पनि भिडियो नै हटाउन लगाउन सक्नुहुन्थो तर आफनो दबदबा नेपालभरी सुनाउन र सम्पुर्णमा आफनो भाषाको यस्तो मिमिक्रि गरेर बाहिर नल्याइयोस भनेर भन्दा शैली गुण्डागर्दी जस्तै देखियो जुन ठिक होइन ।
अर्को कुरा ति पोडकास्टमा जसरी कुमा सागरलाई हल्का पारा मा लिने प्रयास जुन गर्नु भएको छ त्यो हेर्दा तपाई सेलिब्रिटीहरुको पनि बेला बखत हवा लुज हुने गर्दछ मलाई यस्तो लाग्यो । कुनै गायकको लवजमा त को ठाउँमा ट आउँछ भन्दैमा त्यस्तै मिमिक्रि गर्दा आफनो शैलीलाई अलिकति कन्ट्रोल गर्दा पनि त हुन्थ्यो । होइन र कलाकार हो भन्दैमा हेप्ने शैली हाम्रो पुरानै हो मान्छेका केही फैन फोओलवीङ भयो भने एटियटुड त आइ नै हाल्ने यस्तो देश हो हाम्रो ।
एउटा पोडकास्ट जहाँ केही सेलिब्रिटीहरुले केही कुरा जानी नजानी त बोले बोले त्यसपछि माफी पनि मागीसके तर अर्कोतिर गायक कुमा सागर को अत्तो पत्तो छैन अरे बाबा तपाई नै मिडियामा नआएपनि केही शब्द आफनै शोसेल मिडिया मार्फ सही हो वा गलत केही त बोलीदिनुहोस यसरी शोसेल मिडिया देखि सडक सम्म यस्तो सम्म बबाल भइसक्दा अm के कुरेर बस्नु भाको को यहाँ तपाई को काँधमा बन्दुक राखेर राजनिति गर्नेहरुले आन्दोलन को नाम दिएका छन उनीहरु को यो आन्दोलन ठिक हो वा होइन त्यो प्रतिक्रिया तपाई बाटै नआए सम्म यो मामिला कसरी शान्त हुन सक्ला भन्नुहोस त ? मैले पोडकास्ड लाई राम्रारी निहाल्दा साजन श्रेष्ठले तपाईको बारेमा राम्रै कुरा बोलेको पनि सुनेको छु । तपाईलाई नराम्रो लाग्ने गरी भनेको त केही पनि थिएन । अब तपाई जे जसरी गाउनुहुन्छ त्यो तपाई लाई पनि थाहा छ अनि के गाह्रो पिरो हुने अवस्था छ र यो ? कतै मौन बसेर थप चर्चित हुने इच्छा जागेको छ महोदय । म कसैको पक्षमा छैन तर यसरी भाषा संस्कार पहिचानलाई आड बनाएर प्रहार गर्नेहरु माथि म आक्रोशित छु यहाँ तपाई कलाकारहरुलाई माध्यम बनाइदै छ बुझनुहोस र अगाडि आउनुहोस । माफी माग्नेहरुलाई माफी पनि दिन सिक्नुहोस । ठुलो त्यही हुन्छ जो अरुलाई माफ गर्न सक्छ । जति तपाई चर्चित हुनुहुन्थ्यो यो विवादले तपाई लाई थप चर्चित बनाइसकेको छ । अब अरु केही होइन वार्ता गरेर यो विषयको समाधान निकाल्ने प्रयास गरौं । तपाई दुइृ पक्ष नै यो देशको टयालेन्ट हो यस्तो प्रतिभालाई मेरो नमन छ सेल्युट छ ।
0 Comments